PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) – to obowiązujący w Polsce podatek  obejmujący niektóre rodzaje czynności cywilnoprawnych. Aktem prawnym, określającym zasady funkcjonowania PCC jest Ustawa  o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Danina ta wystąpi w przypadku, gdy przedmiotem zawartej umowy będą rzeczy lub prawa majątkowe znajdujące się na terytorium Polski lub znajdujące się za granicą, pod warunkiem, że ich nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce oraz w przypadku, kiedy sama umowa została zawarta na terenie Polski.

Z punktu widzenia przedsiębiorców prowadzących działalność w formie spółek handlowych (spółka z o. o. lub spółka akcyjna) najczęstsze czynności podlegające PCC to:

• Zawarcie umowy spółki kapitałowej – odstawę opodatkowania stanowi tu wartość kapitału zakładowego lub wartość jego podwyższenia, a obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki lub z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.
• Zawarcie umowy spółki osobowe – podstawę opodatkowania stanowi wartość wkładów do spółki oraz zmiana tej umowy w formie wniesienia lub podwyższenie wkładu (również w formie udzielenia spółce pożyczki przez wspólnika), którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki.

Wymienione wyżej czynności podlegają PCC w stawce 0,5%, a obowiązek zapłaty podatku spoczywa na samej spółce.

• Umowa sprzedaży (m.in. nabycie udziałów, zakup przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części) – po stronie nabywcy udziałów powstaje obowiązek zapłaty PCC w stawce 1% od wartości rynkowej udziałów, natomiast przy nabycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) stawka podatku wynosi 1% lub 2% (w zależności od rodzaju składnika majątkowego) i należy ją wyliczyć od wartości rynkowej poszczególnych rzeczy i praw majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub ZCP.

Należy pamiętać, iż PCC wiąże się co do zasady z koniecznością samodzielnego sporządzenia deklaracji oraz wyliczenia i zapłaty podatku w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wyjątkiem od konieczności samodzielnego rozliczenia PCC jest sytuacja, kiedy podatnik dokonuje czynności w formie aktu notarialnego – wówczas podatek zostanie pobrany przez notariusza, który również złoży stosowną deklarację.